Za serwisem UdSKiOR
Rzymska inauguracja pielgrzymki Weteranów 2. Korpusu na uroczystości 78. rocznicy bitwy o Monte Cassino.
16 maja br. rozpoczęła się pielgrzymka do Republiki Włoskiej Weteranów Walk o Niepodległość w 78. rocznicę bitwy o Monte Cassino. Kombatanci rozpoczęli ją od modlitwy przy grobie największego z Polaków św. Jana Pawła II oraz od złożenia kwiatów przy pomniku marszałka Józefa Piłsudskiego.
W poniedziałek polska delegacja przyleciała do Rzymu, gdzie, jak zawsze rozpoczęły się uroczystości. W gronie kombatantów znaleźli się m.in. ppłk Otton Hulacki, kpt. Władysław Dąbrowski, Leon Piesowocki a w gronie Działaczy Opozycji Antykomunistycznej członkowie Instytutu Historycznego NN im. Andrzeja Ostoja Owsianego Andrzej Anusz i Michał Janiszewski. Swoje pierwsze kroki skierowali do Watykanu.
„Ojciec święty Jan Paweł II wielokrotnie odwiedzał Polski Cmentarz Wojenny na Monte Cassino. Uczynił to już w pierwszym roku swojego pontyfikatu, kilka miesięcy po wyborze na Stolicę Piotrową i w tym miejscu wielokrotnie wołał, że groby polskich żołnierzy świadczą o tym, że nie ma Europy sprawiedliwej bez Polski niepodległej na jej mapie” powiedział przewodniczący delegacji Szef Urzędu do Spraw Kombatantów i Osób Represjonowanych Jan Józef Kasprzyk.
Modlitwę przy grobie papieskim znajdującym się w Bazylice św. Piotra w Watykanie poprowadził biskup polowy Wojska Polskiego Wiesław Lechowicz. Zgromadzeni modlili się za poległych i zmarłych polskich żołnierzy oraz za bohaterskich wyzwolicieli Italii będących członkami delegacji.
Wieczorem o uczestnicy obchodów udali się do Parioli – centralno-północnej dzielnicy Rzymu, gdzie znajduje się popiersie marszałka Józefa Piłsudskiego. Przy pomniku złożono wieniec biało-czerwonych kwiatów. Delegacji przewodniczyli Szef UdSKiOR, bp Wiesław Lechowicz oraz Dyrektor Centralnej Biblioteki Wojskowej dr Jan Tarczyński.
Weterani armii gen. Andersa w Piedimonte San Germano
Weterani 2. Korpusu Polskiego wraz działaczami opozycji antykomunistycznej we wtorek 17 maja 2022 roku upamiętnili w Piedimonte San Germano poległych w maju 1944 roku towarzyszy broni.
W ceremonii przed pomnikiem 6. Pułku Pancernego im. Dzieci Lwowskich udział wziął szef Urzędu do Spraw Kombatantów i Osób Represjonowanych Jan Józef Kasprzyk wraz z ambasador RP we Włoszech Anną Marią Anders, a także m.in. przedstawicielami Sejmu RP i władz wojskowych, lokalnych władz samorządowych oraz harcerzy ZHR i ZHP.
Szef Urzędu podkreślił, że weteranom nigdy nie zabrakło wiary, że wolna Polska zwycięży, i że złu należy się przeciwstawić.
– Uczycie nas po dziś dzień, że wolność jest najcenniejszym darem, i że niepodległość należy pielęgnować. Uczycie nas, że zawsze tak jak Wy, trzeba stawać po stronie dobra ze złem. [?] Mamy nadzieję, że ta lekcja jest przesłaniem dla współczesnych i przyszłych pokoleń, które muszą mieć świadomość, że niepodległość, jak mówił ojciec święty Jan Paweł II, jest dana, ale i zadana – powiedział dziękując weteranom Jan Józef Kasprzyk.
Podczas uroczystości głos zabrał również burmistrz Piedimone San Germano Gioacchino Ferdinandi, który zaznaczył, że trudno uwierzyć, że po doświadczeniach II wojny światowej dziś, w 2022 roku, znowu oglądamy sceny wojenne rozgrywające się w Europie.
– Konflikt rosyjsko-ukraiński powinien uświadomić nam jeszcze silniej i wyraźniej, jak ogromną wartością jest pokój – dodał.
Podczas uroczystości w uznaniu szczególnych zasług w kultywowaniu pamięci o czynie zbrojnym Jan Józef Kasprzyk uhonorował medalami Pro Bono Poloniae Fundację Muzeum Pamięci 2. Korpusu Polskiego, burmistrza Piedimonte San Germano Gioacchino Ferdinandiego, Dorotę Kołakowską i Tomasza Fliszkiewicza. W uznaniu zasług za kultywowanie pamięci o walce o niepodległość Rzeczypospolitej Polskiej medale Pro Patria otrzymali Alfonso Testa, Anna Teresa Kuliczkowski, Daniel Prochowski Iamurri, Anna Stella Serena Lis, Stella Tarnogroddzka, Anna Francuz, Urszula Mąka, Antoni Mąka i Karolina Dyjas-Fezzi.
Apel Poległych na Wzgórzu Pamięci odczytał ppłk. Otton Hulacki, następnie odmówiono modlitwę za zmarłych i poległych żołnierzy, po której nastąpiła ceremonia złożenia kwiatów przed pomnikiem 6. Pułku Pancernego im. Dzieci Lwowskich.
Odegranie przez Orkiestrę Wojskową z Bydgoszczy utworu „Czerwone Maki na Monte Cassino” zakończyło oficjalne uroczystości na Wzgórzu Pamięci.
Ostatni żyjący Weterani 2. Korpusu Polskiego oddali hołd swojemu dowódcy
18 maja br. o godz. 8:30 w Cassino odbyła się uroczystość złożenia kwiatów przed popiersiem gen. Władysława Andersa. Hołd swojemu dowódcy oddali ostatni żyjący żołnierze 2. Korpusu Polskiego. Pomnik postawiono osiem lat temu. Podczas uroczystości jego odsłonięcia 17 maja 2014 roku obecni byli licznie zebrani Weterani. W tym roku zostało ich tylko kilku. W tej grupie znaleźli się m.in. ppłk Otton Hulacki, kpt. Władysław Dąbrowski, Leon Piesowocki, Marian Bajda.
Podczas uroczystości głos zabrał organizator obchodów 78. rocznicy bitwy o Monte Cassino szef Urzędu do Spraw Kombatantów i Osób Represjonowanych Jan Józef Kasprzyk:
„On nie tylko przelał wiarę w zwycięstwo, ale on armię niewolników, armię łagierników, znajdujących się w rosyjskiej i sowieckiej niewoli, przekształcił w armię zwycięzców. Tego nikomu w historii nie udało się ani wcześniej, ani do tej pory później uczynić. Był kawalerzystą. A kawalerzyści wyznawali zasadę, że w życiu, tak, jak przy konnym skoku należy serce przerzucić za przeszkodę. Tą myślą potrafił zarażać i przekonywać swoich podkomendnych. To jest też jego testament dla nas współczesny. W każdej sytuacji politycznej, społecznej, życiowej trzeba serce przenosić za przeszkodę, jak przy konnym skoku.
Podczas uroczystości młodzi harcerze wręczyli zasłużonym działaczom Medale Pamięci o Niepodległej oraz Medale „Za kultywowanie pamięci o żołnierzach 2 Korpusu Polskiego”. Wyjątkowe odznaczenia odebrali m. in. nasi Weterani Walk o Niepodległość, minister Jan Józef Kasprzyk oraz ambasador Anna Maria Anders.
Uroczystość zakończyło złożenie kwiatów przy popiersiu.
Udział w niej wzięli przedstawiciele władz państwowych wicemarszałek Sejmu Małgorzata Gosiewska, wicepremier i minister Kultury i Dziedzictw Narodowego Piotr Gliński, europoseł Joachim Brudziński, Ambasador RP w Rzymie Anna Maria Anders, burmistrz Cassino Gioacchino Ferdinandi, kombatanci i działacze opozycji antykomunistycznej, harcerze i przedstawiciele środowisk patriotycznych.
————————————————————————————————————–
Wykonane z brązu popiersie gen. Władysława Andersa autorstwa zmarłego w 2020 roku rzeźbiarza Andrzeja Pityńskiego jest zmodyfikowaną kopią pomnika dowódcy 2. Korpusu Polskiego znajdującego się w Doylestown, PA na cmentarzu w tzw. „Amerykańskiej Częstochowie”.
Popiersie zostało ufundowane przez Stowarzyszenie Weteranów Armii Polskiej w Ameryce.
Uroczystości na Polskim Cmentarzu Wojennym na Monte Cassino
– Nie byłoby wolnej Polski, gdyby nie Wy. Nie byłoby jej, gdyby nie Wasi koledzy, którzy spoczywają na tym cmentarzu. W Waszym pokoleniu swój punkt odniesienia, siłę i moc znalazły następne pokolenia walczące o wolność – podziękował weteranom Jan Józef Kasprzyk na Polskim Cmentarzu Wojennym podczas uroczystych obchodów 78. rocznicy bitwy o Monte Cassino.
W uroczystościach udział wzięli kombatanci, przedstawiciele najwyższych władz państwowych, członkowie korpusu dyplomatycznego, przedstawiciele włoskich władz samorządowych, formacji wojskowych, Sybiracy oraz członkowie opozycji antykomunistycznej w PRL.
Obchody zainaugurowało odegranie hymnów Rzeczypospolitej Polskiej i Republiki Włoskiej. Następnie została odprawiona msza św. polowa koncelebrowana przez biskupa polowego Wojska Polskiego Wiesława Lechowicza i kapelanów wojskowych m.in. ks. kmdr w st. spocz. Janusza Bąka i ks. mjr. Marcina Janochę. W homilii biskup polowy podkreślił, że przesłanie walk o klasztorne wzgórze jest wciąż aktualne, szczególnie teraz, gdy w naszej części Europy toczy się wojna. Po Eucharystii duchowni odmówili międzyreligijną modlitwę w intencji poległych i zmarłych żołnierzy 2. Korpusu Polskiego.
Po uroczystej mszy św. w swoim wystąpieniu szef Urzędu do Spraw Kombatantów i Osób Represjonowanych Jan Józef Kasprzyk przypomniał, że to właśnie dzięki pokoleniu żołnierzy 2. Korpusu Polskiego, swoją siłę zdobywał wielki ruch „Solidarności”, który przywrócił Polskę do grona państw wolnych.
– To dzięki wam możemy stać dzisiaj tutaj. To dzięki Wam możemy w tym świętym miejscu czuć się dumni, że jesteśmy Polakami, że jesteśmy z narodu, bez którego ofiary i poświęcenia nie byłoby wolnej Europy, wolnych państw i narodów europejskich. Dziękujemy Wam za to. W tym miejscu ślubujemy Wam, że sztandar niepodległości otrzymany od Was przekażemy następnym pokoleniom. Póki starczy sił będziemy dbać o to, Polska była niepodległa i będziemy stawać po stronie dobra tak, jak teraz, gdy wspieramy Ukrainę walcząca z dobrze znaną Wam moskiewską nawałą – powiedział zwracając się do weteranów szef UdSKiOR.
Głos zabrał również wicepremier i minister kultury i dziedzictwa narodowego Piotr Gliński, który podkreślił, że tym co było i jest najbardziej przejmujące są rozliczne świadectwa o bohaterstwie i poświęceniu polskich żołnierzy, kończące się złożeniem młodego życia w ofierze dla Ojczyzny.
– Melchior Wańkowicz w swym niezrównanym reportażu wielokrotnie opisuje, że z ust konających padały słowa „to dla Polski”. Dziś te słowa, na tym cmentarzu, nabierają szczególnej mocy i są swoistym memento dla nas wszystkich – dodał.
Minister obrony narodowej Mariusz Błaszczak w wystąpieniu przywołał swoją wcześniejsza rozmowę z włoskim ministrem obrony na temat sytuacji w Europie, w której podkreślił, że wszystko co możemy zaobserwować w Ukrainie, już było. Tego wszystkiego doświadczyliśmy podczas II wojny światowej.
Ambasador RP w Republice Włoskiej Anna Maria Anders, podkreśliła, że Monte Cassino stało się dziedzictwem całego narodu polskiego.
– Kiedy śpiewane są „Czerwone Maki” wszyscy stajemy wzruszeni, ponieważ spoczywające tu osoby, oddały to miały najcenniejsze. Czerwone maki kwitną teraz w Donbasie, Mariupolu czy Odessie. Dziś jesteśmy świadkami okrucieństwa najazdu Rosji na Ukrainę, niezliczonych ofiar, jakby czas się cofnął, a historia zatoczyła koło – dodała córka gen. Władysława Andersa.
Podczas uroczystości szef Urzędu Jan Józef Kasprzyk uhonorował Medalami Pro Bono Poloniae Janusza Osińskiego, Leona Piesowockiego, Janusza Maksymowicza, Andrzeja Chedyńskiego, Marię Gordziejko, Annę Marię Anders, gen. Gualtiero Maria de Cicco, Agatę Ibek-Wojtasik i płk. Zbigniewa Krzywosza. Medale Pro Patria otrzymała Magdalena Wolińska-Riedi oraz Zespół Pieśni i Tańca Śląsk.
W tym symbolicznym dla każdego żołnierza miejscu, minister obrony narodowej Mariusz Błaszczak uhonorował ppłk. Ottona Hulackiego Medalem Wojska Polskiego. Złoty Medal za Zasługi dla Obronności Kraju odebrał Leon Piesowocki, kpt. Władysław Dąbrowski i Marian Bajda.
Następnie w hołdzie dowódcy 2. Korpusu Polskiego gen. Władysławowi Andersowi i jego żołnierzom delegacje złożyły wieńce i wiązanki kwiatów.
Obchody w San Vittore del Lazio
Uroczystości w San Vittore del Lazio zawsze mają szczególny charakter. Tak również było w tym roku, kiedy to ostatni Weterani 2. Korpusu Polskiego odwiedzili miejsce, gdzie w latach 1944-1945 na tymczasowym cmentarzu spoczywało pół tysiąca poległych żołnierzy. Dziś w tym miejscu stoi pomnik wykonany z korpusów łusek artyleryjskich przypominający i bohaterstwie polskich żołnierzy.
Główną uroczystość poprzedziło złożenie wieńców przed pomnikiem „W hołdzie cywilnym i wojskowym ofiarom wojny”. Następnie uczestnicy przenieśli się przed wspomniane wcześniej centralne miejsce obchodów, czyli pod pomnik upamiętniający poległych żołnierzy 2. Korpusu Polskiego. Orkiestra Wojska Polskiego z Bydgoszczy odegrała „Mazurek Dąbrowskiego” oraz hymn Republiki Włoskiej.
Następnie głos zabrała burmistrz San Vittore Del Lazio Nadia Bucci oraz przewodniczący polskiej delegacji minister Jan Józef Kasprzyk:
„Włosi i Polacy dobrze rozumieją, co oznacza utrata niepodległości, jak trudno wywalczyć wolność, jak łatwo suwerenność utracić. Historia, która połączyła nasze narody jest widoczna w naszych hymnach, które nawiązują, jak żadne inne do wspólnego dziedzictwa. My wspominamy drogę Polaków, którzy w XVIII wieku maszerowali z ziemi włoskiej do Polski, aby przywrócić ją znów na mapy Europy i świata, Wy w swoim hymnie macie odwołanie do walki Polski prowadzonej z zaborcą rosyjskim, tak jak Wy prowadziliście walkę o wolność w okresie zjednoczenia Włoch.
Kolejnym punktem uroczystości była ceremonia wręczenia medali „Pro Bono Poloniae”, którymi uhonorowani zostali burmistrz Nadia Bucci, Stowarzyszenie Ułan karpacki, Ewa Nadzieja, Anna Wojtulewicz oraz medalami „Pro Patria”, które otrzymali Vittore Saroli i Vittorio Casoni.
Potem nastąpiła ceremonia złożenia wieńców przed pomnikiem.
Uroczystość zakończył koncert w wykonaniu Orkiestry Wojskowej z Bydgoszczy.
Następnie delegacja udała się na Włoski Cmentarz Wojenny Mignano Monte Lungo, gdzie o godz. 12:30 uczestnicy obchodów złożyli kwiaty na grobie gen. Umberto Utili, oddając hołd dowódcy włoskich oddziałów partyzanckich oraz prawie 1000 spoczywającym tu włoskim żołnierzom poległym w walce z reżimem faszystowskim.
—————————————————————————————————————–
W San Vittore del Lazio w latach 1944-1945 znajdował się tymczasowy cmentarz, na którym spoczywało ponad pół tysiąca polskich żołnierzy z 3. Dywizji Strzelców Karpackich, 4. Pułku Pancernego, 6. Pułku Pancernego „Dzieci Lwowskich” oraz z oddziałów pozadywizyjnych. Po upływie roku ich szczątki przeniesiono na wzniesiony u stóp Klasztoru Montecassino polski cmentarz wojenny, którego uroczyste odsłonięcie odbyło się 1 września 1945 roku.
Spektakl „Artyści na Szlaku” w ramach obchodów 78. rocznicy bitwy o Monte Cassino
„Artyści na Szlaku” to spektakl przygotowany przez Krakowski Teatr Komedia. Opowiada o przedwojennych polskich artystów, którzy w czasie wojny dołączyli do Armii Andersa. 19 maja br. przedstawienie mieli okazję zobaczyć ostatni żyjący żołnierze 2. Korpusu Polskiego przebywający w Republice Włoskiej w trakcie obchodów 78. rocznicy bitwy o Monte Cassino.
W szeregach 2. Korpusu Polskiego walczyli nie tylko oficerowie i żołnierze. Na jego szlaku działali również artyści i filmowcy, którzy do polskiej armii dołączyli jeszcze w ZSRR. Śpiewali dla Polaków w ekstremalnych warunkach, nagrywali kronikę filmową. Swoim działaniem nadawali sens codziennej walce podkomendnych gen. Władysława Andersa, którzy na kartach polskiej i europejskiej historii zapisali się m.in. dzięki zwycięskiej bitwie o Monte Cassino w maju 1944 roku.
Urząd do Spraw Kombatantów i Osób Represjonowanych sfinansował wystawienie spektaklu.
—————————————————————————————————————-
Spektakl „Artyści na Szlaku” powstał za sprawą fascynującej historii, która wydarzyła się naprawdę. Oto, gdy wybucha wojna – artyści, gwiazdy przedwojennej Warszawy i Lwowa dołączają do Armii Andersa, aby w atmosferze śmierci, głodu i walki dodać otuchy swoimi występami. To świat, którego już nie ma, to piosenki, które na długo zostają w pamięci. Czterech aktorów prowadzi widza przez drogę, która swój początek ma jeszcze w wolnej Polsce, gdzie kawiarniane sceny uginają się od kabaretów i recitali. Śledzimy losy naszych bohaterów, którzy kroczą dumnie przez niemal cały świat pod dowództwem generała Andersa, aby koniec tej przebytej ścieżki zastać w Londynie.
Scenariusz i reżyseria: Mateusz Dewera; przygotowanie wokalne, muzyka: Dorota Wasilewska; kostiumy i scenografia: Alicja Margolin-Gałczewska.
Obsada: Adrian Gawlik, Natalia Pietrasz, Joanna Jucha, Jakub Reizer
„Nigdy nie zapomnimy o waszej ofierze” – zakończenie obchodów 78. rocznicy bitwy o Monte Cassino w Acquafondata
Obchody z okazji 78. rocznicy bitwy o Monte Cassino dobiegły końca. Zakończyła je uroczystość w Acquafondata, miejscu gdzie miały miejsce pierwsze pochówki żołnierzy 2. Korpusu Polskiego, którzy zginęli w walkach o Monte Cassino.
„Tu w Acquafondata dobiega końca trwająca od poniedziałku nasza narodowa pielgrzymka mająca na celu oddanie hołdu Tym, którzy 78 lat temu nie zadawali pytań: po co? dlaczego? za ile? tylko walczyli. Walczyli o dar najcenniejszy jakim jest niepodległość. Ślubujemy raz jeszcze tu w Acquafondata, że tak jak Wy będziemy służyć wspólnocie jaką jest Naród i Państwo. Zapewniamy Was, że nigdy nie zapomnimy o Waszej ofierze. Najlepiej o tym świadczy wymiar międzypokoleniowy i międzynarodowy tych uroczystości” powiedział szef Urzędu do Spraw Kombatantów i Osób Represjonowanych Jan Józef Kasprzyk.
Podczas uroczystości minister Kasprzyk uhonorował medalem „Pro Patria” Vittore Saroliego.
Z kolei Burmistrz Acquafondata Marina Di Meo powiedziała: – Pomimo upływu lat, wdzięczność dla tych, którzy walczyli poświęcając swe młode życie za wolność naszą i waszą, jest wciąż żywa.
Uroczystość zakończyło złożenie kwiatów przy pomniku „Ku czci poległych żołnierzy 2. Korpusu Polskiego” oraz przy pomniku włoskim „Poległych na wszystkich frontach” znajdujących się w Acquafondata.
—————————————————————————————————————-
„Droga do Piekieł”, tak nazywano jeden z dwóch szlaków komunikacyjnych biegnący przez Acquafondata, którym dostarczano zaopatrzenie dla żołnierzy 2. Korpusu Polskiego walczącym o Monte Cassino. Było tu także miejsce pierwszych pochówków polskich żołnierzy, głównie z 5. Kresowej Dywizji Piechoty i 4. Pułku Pancernego „Skorpion”.
Niezapomniane podczas pielgrzymki zostaną rozmowy z ppłk Ottonem Hulackim w których uczestniczyli Andrzej Anusz i Michał Janiszewski